پیامدهای مرگ ملا اختر منصور رهبر طالبان

بدالجبار قهرمان معاون وزارت دفاع افغانستان نیز بر این نظر پافشاری می کند که کشته شدن «اسامه بن لادن» رهبر گروه طالبان و کشته شدن ملا اختر منصور در خاک پاکستان بیانگر و اثبات ‌کننده این موضوع است که پاکستان در عقبه تمامی برنامه‌های تروریستی در منطقه قرار دارد. وی همکاری پاکستان با گروه‌های تروریستی را برای مقام‌های افغانستانی، سازمان‌های بین‌المللی و کشورهای خارجی ثابت شده می داند.
در این میان این احتمال هم وجود دارد که ملا اختر منصور در درگیری سال گذشته در منزل «عبدالله سرحدی» یکی از اعضای ارشد طالبان کشته شده باشد و تاکنون مرگ او پنهان نگه داشته شده است، همچنان که مرگ ملاعمر را بیش از دو سال پنهان نگه داشتند، مرگ ملا منصور را نیز مخفی کردند تا بازیگران ذینفع بتوانند دوباره طالبان را سازماندهی کرده و از طریق گفتگو در ساختار قدرت کابل سهیم سازند، اما دستگاه های اطلاعاتی آمریکا پس از  اطلاع از مرگ ملا اختر منصور، برای نمایش قدرت، حملات پهپادی خود را برجسته می کنند. 
در همین زمینه «حافظ حمدالله» سناتور و یکی از رهبران ارشد «جمعیت علمای اسلام» پاکستان در گفتگو با رسانه های این کشور اعلام کرد: «ملا اختر منصور» رهبر طالبان ۱۰ ماه پیش کشته شده است. ماجرای کشته شدن وی بدست نیروهای آمریکایی در حمله هواپیمای بدون سرنشین کذب است.
فارغ از همه مطالب فوق، مرگ رهبر طالبان در صورت تایید، پیامدهایی بر طالبان و افغانستان خواهد داشت و این احتمال وجود دارد که با کشته شدن ملا اختر منصور جریان طالبان تضعیف و تقسیم شده و گروه تروریستی داعش جایگزین طالبان گردد.
قدر مسلم، کشته شدن سرکردگان گروه های ترورییستی نظیر بن لادن، ملا عمر، ملا اختر منصور و ...، نیز در بهبود وضعیت امنیتی افغانستان تاثیر چندانی نخواهد داشت. واقعیت این است که امریکا و متحدان غربی و برخی کشورهای منطقه ای به شرطی به دنبال امنیت افغانستانند که منافع و مصلحت های سیاسی آنان برآورده شود و به نوعی افغانستان، تحت نفوذ آنان باشد. در واقع استراتژی متفاوت و متعارض بازیگران و عدم صداقت امریکا در مبارزه با طالبان، مماشات دولت کابل و زیاده خواهی پاکستانی ها، موجب شده است تا گروه‌هایی همانند طالبان به دنبال بازخیزی بوده و در نتیجه امنیت و ثبات افغانستان به متغیرهای بیرونی و سپس درونی  وابسته باشد.
بدون حمایت های پنهان و آشکار برخی از بازیگران موثر از گروه های تروریستی و خرابکار، تداوم بقا و خیزش گروه‌های شورشی امکان پذیر نیست. البته دولت اشرف غنی و حتی دولت حامد کرزی، به دلیل نوعی همدلی با طالبان، سیاست مدارا و مصالحه را با طالبان در پیش گرفتند که همین امر نیز طالبان ها را به نوعی مشروعیت داده است و اکنون وضعیت بجایی رسیده است که بیشتر جریان های سیاسی نیز تنها راه صلح و امنیت در افغانستان را مذاکره سیاسی با طالبان عنوان می کنند. در حالی که در صورت صلح با طالبان، گروه های تروریستی دیگر با اسامی نظیر داعش و شبکه حقانی جایگزین آن ها خواهند شد و این به دلیل حضور امریکا و غرب در افغانستان است.
پیامدهای مرگ ملا اختر منصور 
۱- افزايش اختلافات بر سر رهبري طالبان: بعد از اعلام رسمی مرگ ملا اختر، دوباره اختلاف بر سر رهبری طالبان و افزایش درگیری های درون گروهی افزایش خواهد یافت. با اعلام مرگ ملا منصور، ادعای رهبری از سوی ملارسول، ملایعقوب و عبدالمنان از یک سو و شبکه حقانی و ... از سوی دیگر تشدید خواهد شد. «هیبت الله آخوندزاده» و «سراج الدین حقانی» که از معاونان ملامنصور بودند و بعد از افشای خبر مرگ ملا محمد عمر رهبر پیشین طالبان به این سمت منصوب شدند و از مدعیان رهبری طالبان خواهند بود. ملا «محمد یعقوب» فرزند ارشد ملا عمر است که  از وی به عنوان یکی از جانشینان احتمالی پدرش نام برده می شد و در این وضعیت دوباره به دنبال رهبری طالبان خواهد بود. البته «ملامحمد عبدالرسول» رهبر شاخه انشعابی طالبان نیز یکی دیگر از گزینه‌های جانشینی گروه طالبان خواهد بود که به گفته منابع افغان چند ماه قبل در راه عزیمت به کویته پاکستان ربوده شد و تاکنون از سرنوشت وی خبری در دست نیست.
۲-‌ چنددستگی و انشعاب مجدد در گروه طالبان: با کشته شدن ملا منصور احتمال انشعاب دوباره در درون طالبان قابل پیش بینی است، به ویژه که طرفداران ملا رسول، ملااختر را عامل آی.اس.آی (سرویس جاسوسی پاکستان)، دانسته و رهبری وی را قبول نداشتند. با انشقاق و دودستگی طالبان، زمینه برای فعالیت گروه های رقیب همچون داعش که به تازگی وارد افغانستان شده اند، فراهم خواهد شد.
۳- تعليق مذاکرات صلح با طالبان و تداوم بحران ناامني در افغانستان: همزمان با نهایی شدن توافق نامه صلح بین دولت کابل و حزب اسلامی حکمتیار، اعلام کشته شدن ملااختر منصور بار دیگر روند مذاکرات با طالبان را با دشواری و پیچیدگی روبرو می سازد.  طولانی شدن یا تعلیق مذاکرات صلح با طالبان نیز، تامین امنیت و ثبات را پیچیده تر خواهد کرد.
۴-‌ تقویت و قدرت‌گيري داعش در افغانستان: درگیری طالبان با طالبان و همچنین طالبان با داعش طي ماه‌هاي گذشته، موجب تضعيف طالبان افغان شده است و با اعلام کشته شدن ملا منصور، زمینه تقویت و قدرت‌يابي داعش افزايش خواهد يافت و این احتمال که داعش از بدنه طالبان شاخه ملااختر منصور يارگيري کند، بسیار زیاد است، به ويژه كه چند دستگي در طالبان محتمل مي‌باشد. 
در پايان بايد گفت كه امریکا برای ادامه اشغال افغانستان، به گروه های تروریستی از جمله داعش نیازمند است و با اعلام مرگ ملا اختر منصور، امريكا مدعي حذف طالبان خواهد شد. همچنان كه پس از عمليات عليه بن‌لادن در ابيت آباد پاكستان، مدعي حذف القاعده از افغانستان شده بود. آن چه مسلم است اين كه انعقاد قرارداد امنیتی کابل _ واشنگتن، نه تنها به ثبات و امنیت افغانستان کمک نکرده است، بلکه سیاست های مبهم و چندگانه غربی ها در افغانستان همچنان تداوم داشته و به نظر می رسد کشورهای غربی و برخی کشورهای منطقه، برای رسيدن به مقاصد شوم خود، به دنبال تقويت افراط گرایان تکفیری بوده و بیش از گذشته مي‌خواهند گروه‌هاي تروريستي را حمايت و تقويت كنند./